96 milionów dla Poznania ze 171 milionów na rewitalizacje. Starczyło dla Piły, nie starczyło dla Chodzieży czy Drawska

Centrum Poznania najbardziej zdegradowanym społecznie i gospodarczo obszarem w Wielkopolsce? Na to wskazuje kolejne „poznańskie” rozdanie unijnych milionów na rewitalizacje. W 2018 r. Poznań otwierał krótką listę zwycięskich projektów: z puli 105 mln złotych otrzymał wtedy blisko 30 mln złotych na wymianę płyty na Rynku. W tym rozdaniu zgarnął blisko 100 mln zł ze 171 mln zł, które były w puli. Reszta starczyła m.in. na Plac Zwycięstwa dla Piły, ale zabrakło już dla Drawska, Krzyża czy Chodzieży, które przegrały z przebudową budynków trzech poznańskich uczelni.

Rewitalizacja jest wielowymiarowym procesem, którego celem jest podniesienie jakości życia na terenach miejskich i wiejskich charakteryzujących się trudniejszą sytuacją społeczną, gospodarczą czy środowiskową. Tak brzmi definicja rewitalizacji w całym kraju. Od czwartku można mieć jednak wątpliwości, czy definicja ta obowiązuje również dla Wielkopolski. W tym dniu ogłoszono krótką listę projektów, które otrzymają dofinansowanie w ramach Działania 07.01 „Rewitalizacja” Programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021-2027, a najbardziej zdegradowanym obszarem w województwie okazało się ...centrum Poznania.  

Sama pula jak na całą Wielkopolskę była dość skromna – decyzją Zarządu Województwa znalazło się w niej niewiele ponad 171 mln złotych. Dla porównania: w poprzedniej perspektywie unijnej urosła od 105 mln zł w 2018 r. do 380 mln zł w 2022 r. i były to jedne z najlepiej wydanych pieniędzy w historii unijnych funduszy. Na ile centrum Poznania ożywiła wymiana kostki na Rynku trudno ocenić, ale z pewnością Wieleń zmieniła budowa Mediateki i Nadnoteckich Bulwarów.

W tym rozdaniu przed podobną szansą stanęli sąsiedzi Wielenia - gminy Drawsko i Krzyż Wielkopolski, ale jej nie dostały. Drawsko, które zabiegało o niecałe 4 mln zł, chciało m.in. otworzyć się na rzekę i zbudować promenadę nad Notecią. Z kolei Krzyż planował ożywić trzy miejskie parki tworząc tam atrakcyjną przestrzeń do spędzania wolnego czasu. Teraz krzyskie parki podobnie plac Zwycięstwa w Pile służą najczęściej jako wybieg dla psów.

Piła jako jedna z nielicznych dostała swoją szansę oraz 13,7 mln złotych na rewitalizację najbardziej reprezentacyjnego i jednocześnie najbardziej pustego (nie licząc dwóch pomników) placu w mieście. Za te pieniądze oraz 4,2 mln zł własnych planuje tam stworzyć prawdziwą zieloną starówkę. Różnicę mają zrobić ludzie. Teraz plac Zwycięstwa jest miejscem przez które tylko się przechodzi. Albo omija. Po rewolucji ma ambicję i szansę stać się ulubioną miejscówką pilan. Obecność na krótkiej liście to zielone światło na ogłoszenie przetargu na realizację, bo projekt autorstwa pilskiej pracowni architektonicznej jest już od dawna gotowy.

Poza Piłą w północnej Wielkopolsce pieniądze trafią jeszcze do Wągrowca, który otrzyma 9,2 mln zł na unowocześnienie miejskiego amfiteatru, budowę promenady i Centrum Inicjatyw Lokalnych oraz na szkolenia.

Piła i Wągrowiec to zaledwie dwóch z ośmiu beneficjentów tego rozdania unijnych środków na rewitalizacje. Nawet w 2018 r. przy mniejszej puli ta lista była dłuższa. Poza tym niewiele się zmieniło: największy kawał tortu na „rewitalizację obszarów zdegradowanych, poprzemysłowych i powojskowych” otrzymał Poznań, a konkretnie trzy poznańskie uczelnie: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Uniwersytet Artystyczny i Akademia Muzyczna. Na remont, przebudowę i rozbudowę swoich budynków w centrum Poznania otrzymały łącznie blisko 100 mln zł.

Dla porównania łączna wartość projektów z północnej Wielkopolski, które odpadły tylko z powodu wyczerpania puli to niecałe 56 mln zł. Były to projekty nie tylko z Drawska i Krzyża Wlkp., ale także z Trzcianki, Czarnkowa, Chodzieży, Budzynia, Szydłowa i Mieściska. I tak Trzcianka chciała pozyskać środki na rewitalizację Parku 1 Maja, Chodzież na zaniedbane tereny przy Chodzieskim Domu Kultury, Czarnków na nowy pomysł na dawny Dom Seniora, Budzyń na centrum usług społeczno-kulturalnych, Szydłowo na wioskę tematyczną Różana Wieś, a Mieścisko na ogólnie pojętą rewitalizację obszarów zdegradowanych na terenie miasta i gminy.

Jak pokazują wyniki konkursu, trudno jednak wygrać z tak zdegradowanym obszarem jakim jest centrum Poznania.