Za wolność. Działacze pierwszej „Solidarności” uhonorowani

W Poznaniu odbyła się uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności. Odznaczenia w imieniu Prezydenta RP wręczył Karol Polejowski, zastępca prezesa IPN. Z inicjatywy Stowarzyszenia „Solidarni-Niepokorni” otrzymało je dwoje pilskich działaczy opozycji antykomunistycznej – Mieczysław Dereziński i pośmiertnie Natalia Iwańska.

Krzyż Wolności i Solidarności to wyjątkowe odznaczenie za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w PRL. Przyznawany jest przez Prezydenta na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. 13 października w Poznaniu odebrali je opozycjoniści z okresu PRL z terenu Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej.

– tak podsumował ich działalność Karol Polejowski, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

W imieniu Prezydenta RP wręczył on również Krzyże Wolności i Solidarności, które odebrało 13 działaczy opozycji antykomunistycznej. W tym gronie był Mieczysław Dereziński z Piły. Trzy odznaczenia przyznano pośmiertnie, a jedną z uhonorowanych osób była pilanka Natalia Iwańska. W jej imieniu odznaczenie odebrał syn Mariusz.

Są to już kolejne Krzyże Wolności i Solidarności, które trafiły do działaczy z pilskiego regionu. W gronie odznaczonych są m.in. Franciszek Langner, Ryszard Grabiec, Andrzej Frycz, Jacek Garstecki, Roman Nisiewicz i Stanisław Tomaszczyk, którzy odebrali je w 2017 roku.

– powiedział wtedy Franciszek Langner.

Mieczysław Dereziński

Mieczysław Dereziński w latach 1980–1989 był aktywnym działaczem NSZZ „Solidarność”. Od 1980 r. pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Wojewódzkim Zarządzie Inwestycji Rolniczych w Pile. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. zaangażował się w działalność podziemną. Od 1982 r. aktywnie uczestniczył w akcjach kolportażu ulotek, a od 1983 r. należał do Solidarności Walczącej w Pile.

 Jako członek SW był odpowiedzialny za zdobywanie materiałów do druku (m.in. papieru) i rozpowszechnianie podziemnych czasopism. Użyczał też swoje mieszkanie na potrzeby podziemnych struktur „Solidarności” – drukowano tam pismo SW „Informator”. Ponadto Mieczysław Dereziński współorganizował audycje Radia Solidarność w Pile, był spikerem tego radia i organizatorem tajnych kursów sitodruku dla działaczy opozycyjnych w Łodzi. Ponadto brał udział w akcjach protestacyjnych przeciwko budowie elektrowni atomowej  w Klempiczu. W 1986 r., po rozwiązaniu SW w Pile, był związany z Regionalnym Komitetem Wykonawczym w Pile.

W lipcu 1987 r. został zatrzymany w Pile podczas kolportażu 643 ulotek sygnowanych przez RKW w Pile. W dniu 16 lipca 1987 r. Kolegium uznało Mieczysława Derezińskiego za winnego wykroczenia (rozpowszechnianie ulotek bez wymaganego zezwolenia) i orzekło karę grzywny w wysokości 50 tys. zł oraz obciążyło go kosztami postępowania.

Natalia Iwańska (1954–1999)

Od końca 1981 r. uczestniczyła w akcjach protestacyjnych organizowanych przez podziemne struktury „Solidarności” w Pile. Od 1983 r. należała do „Solidarności Walczącej” w Pile. Brała udział w drukowaniu i rozpowszechnianiu ulotek nawołujących do bojkotu wyborów do Sejmu PRL. Natalia Iwańska od 1985 r. w swoim domu wykonywała na maszynie do pisania matryce do produkcji ulotek i innych podziemnych wydawnictw, ukazujących się na terenie Piły. W dniu 6 sierpnia 1986 r. przeprowadzono rewizję w mieszkaniu Natalii i Andrzeja Iwańskich, w wyniku której odnaleziono maszynę do pisania i cztery matryce z treścią dwóch przygotowanych przez nich ulotek.W związku z powyższym Natalia Iwańska 7 sierpnia 1986 r. została osadzona w areszcie, skąd zwolniono ją 26 sierpnia, a w dniu 28 listopada Prokurator Wojewódzki w Pile umorzył śledztwo przeciwko niej w związku ze zmianą przepisów prawa.