Za mało pacjentów pilskiego szpitala w programie KOS-Zawał

​​​​​​​W 2022 roku prawie 3800 osób w Wielkopolsce było leczonych z powodu zawału serca. Co trzeci pacjent został objęty programem KOS-Zawał. Od roku program realizowany jest w Szpitalu Specjalistycznym w Pile. Niestety, tylko 12 procent pacjentów pilskiego szpitala zostało objętych kompleksową opieką po zawale. Dla porównania: w szpitalu w Puszczykowie jest to 64 procent.

Wszystkie szpitale w Wielkopolsce posiadające oddziały kardiologiczne z pracowniami hemodynamicznymi zawarły z Narodowym Funduszem Zdrowia umowy, które pozwalają im realizować program KOS-Zawał. To kompleksowe rozwiązanie dla pacjentów po zawale mięśnia sercowego pozwalające przede wszystkim zwiększyć szanse pacjenta na dłuższe życie.

Pierwszych pięć wielkopolskich szpitali przystąpiło do programu KOS-Zawał w październiku 2017 roku. W następnych latach dołączały kolejne placówki. Od roku w programie jest Szpital Specjalistyczny w Pile.  

- To ogromny sukces, że do programu KOS-Zawał dołączyły wszystkie wielkopolskie placówki spełniające kryteria. W tej chwili, po połączeniu szpitali klinicznych, to 12 podmiotów – mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

Po zawale do programu

Uczestnictwo pacjenta w programie zaczyna się od rozpoznania zawału i udzielenia pomocy w oddziale kardiologicznym. Tutaj chory przechodzi zazwyczaj angioplastykę oraz wszczepienie stentów lub bajpasów. Po zabiegu zdecydowana większość pacjentów odczuwa natychmiastową poprawę samopoczucia. Jeśli w tym momencie chory wróci do domu i nie zmieni swoich nawyków, ma 20 procent szans na kolejny zawał w okresie krótszym niż rok. Drugi zawał bywa poważniejszy i trudniejszy w leczeniu. Jeśli jednak pacjent zostanie zakwalifikowany do programu KOS-Zawał, otrzymuje kompleksową pomoc. Oznacza to, że trafia on pod opiekę poradni kardiologicznej, gdzie w ciągu roku, bo tyle trwa udział w programie, odbywa co najmniej cztery wizyty. Pierwszą jest wizyta koordynująca, podczas której lekarz może podjąć decyzję o skierowaniu pacjenta na rehabilitację, co jest kolejnym etapem programu KOS-Zawał.

W Wielkopolsce z programu KOS-Zawał skorzystało do tej pory ponad 5 tysięcy pacjentów. Najwięcej, bo 1056 zostało zakwalifikowanych do programu w Szpitalu w Ostrowie Wielkopolskim, który realizuje program od początku, czyli od 2017 roku, podobnie jak Centrum Medyczne HCP w Poznaniu, w którym do KOS-Zawał zakwalifikowano 968 pacjentów. Szpital Specjalistyczny w Pile jest w programie KOS-Zawał dopiero od roku, dlatego też liczba objętych nim pacjentów jest dość mała, bo zaledwie 58.

W Pile za mało

Istotnym wskaźnikiem jest procentowy udział pacjentów objętych programem KOS-Zawał w liczbie wszystkich hospitalizacji zawałowych w danym szpitalu.

- Chcielibyśmy, aby do programu KOS-Zawał kwalifikowani byli wszyscy pacjenci spełniający kryteria – mówi Agnieszka Pachciarz. - Niepokojąca jest dla nas sytuacja, w której spośród wszystkich pacjentów z zawałem, KOS-em objętych jest mniej niż 10 procent z nich. Biorąc pod uwagę dotychczasową realizację KOS-a widzimy, że rozsądny poziom to 50 procent kwalifikowanych pacjentów, co wiele szpitali osiąga, a nawet przekracza.

Największą część swoich pacjentów, którzy przeszli zawał w 2022 roku, skierował do KOS-a Szpital w Puszczykowie. Było to 64 procent chorych. Słabo wypada na tym tle Szpital Specjalistyczny w Pile, w którym zaledwie 12 procent pacjentów z pacjentów z zawałem zostało zakwalifikowanych do KOS-a.

Na rehabilitację

Rehabilitacja to trzeci moduł, po leczeniu szpitalnym i poradni kardiologicznej, z którego korzystają pacjenci objęci programem KOS-Zawał. Jest to istotny etap w leczeniu pacjentów po zawale serca, gdyż obejmuje zarówno opiekę fizjoterapeuty, jak i dietetyka, a w razie potrzeby także psychologa. To zespół, z którym pacjent pracuje nie tylko nad poprawą swojej kondycji po chorobie, ale też uczy się dbać o swoje zdrowie w dłuższej perspektywie. Pracuje nad zmianą nawyków żywieniowych na zdrowsze i sprzyjające profilaktyce chorób krążenia, poznaje sposoby zadbania o aktywność fizyczną i uczy się wdrażać je w życie.

Spośród wszystkich pacjentów objętych programem KOS-Zawał w Wielkopolsce, 56 procent skorzystało z rehabilitacji kardiologicznej. W Pleszewskim Centrum Medycznym w Pleszewie było to aż 91 procent pacjentów. Wysoki odsetek pacjentów leczonych w ramach programu KOS-Zawał skorzystał z rehabilitacji w Szpitalu Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie (89 proc.) oraz Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Kaliszu (79 proc). W przypadku Szpitala Specjalistycznego było to 66 procent – z rehabilitacji skorzystało 38 z 58 pacjentów.

Większe szanse na zdrowe życie

Po kilku latach realizacji programu KOS-Zawał w Polsce dostępne są już opracowania mówiące o skuteczności tego rozwiązania. Eksperci wskazują, że dzięki programowi, udało się zmniejszyć śmiertelność po incydencie zawału w perspektywie pięcioletniej o ponad 20 procent. Wśród pacjentów objętych programem zaobserwowano także zmniejszenie ryzyka wystąpienia kolejnego zawału. Stało się to możliwe przede wszystkim dzięki zmianom w stylu życia wprowadzanym przez samych pacjentów, ale też dzięki stałemu monitoringowi stanu zdrowia. Pacjent korzystający z wizyt kontrolnych ma większe szanse na to, że lekarz w porę zauważy nieprawidłowości wymagające chociażby zastosowania kardiowertera-defibrylatora, czy innych metod stymulujących pracę serca.

- Korzyści dla pacjentów zakwalifikowanych do programu KOS-Zawał to przede wszystkim szansa na dłuższe życie – mówi Agnieszka Pachciarz. – Dlatego nieustająco apelujemy do pacjentów i ich rodzin, aby wręcz domagały się od szpitali objęcia tym programem chorych, którzy się do niego kwalifikują, bo naprawdę warto.